Szarysz (słow. Šariš, węg. Sáros; niem. Scharosch; ukr. Шариш; łac. comitatus Sarossiensis) to słowacki region geograficzny i turystyczny, który dzieli się na Górny Szarysz z centrum w Bardejowie i Dolny Szarysz z centrum w Preszowie.
W młodszej epoce żelaza na te ziemie przybyli Celtowie, którzy położyli podwaliny pod wydobycie rud i nauczyli rdzennych mieszkańców obróbki metali. Po Celtach zachowała się najstarsza nazwa tych ziem, Saouris, w wolnym tłumaczeniu oznaczająca „wysokie wzgórze nad wodą”. Celtowie bardzo trafnie nazwali region. Jak można się domyślać nazwa ta ewoluowała i dziś mamy region Szarysz. Sama nazwa jest o kilka wieków starsza od łacińskiej nazwy Trenczyna, Laugaricio. Osada, która była zaczątkiem stałego osadnictwa na tych ziemiach, pochodzi z VI–VII wieku i jest udokumentowana odkryciami archeologicznymi. W średniowieczu, aż do 1647 roku, wzgórze zamkowe było siedzibą administracyjną regionu, a następnie jego głównym ośrodkiem stał się Preszów. Miasto stało się ważnym centrum gospodarczym i kulturalnym i wraz z Koszycami było jednym z ważniejszych miast północno-wschodnich Węgier. Także dziś nadąża za rozwojem i stanowi ważny ośrodek nie tylko regionu Szarysz, lecz całego województwa (tzw. kraju). Poza bogatą historią i licznymi zabytkami kultury czy techniki, miasto słynie również z tego, że w okolicy znajdują się wyjątkowe miejsca i unikalne zabytki światowej rangi.
W dzisiejszej dzielnicy Solivar można zwiedzić jedyne w swoim rodzaju muzeum soli. Solivar jest narodowym zabytkiem kultury i jednym z najważniejszych zabytków techniki na Słowacji. Jest to unikalny kompleks obiektów technicznych służących do pozyskiwania i warzenia soli z solanki, pochodzący z XVII wieku. Do kompleksu obiektów służących do pozyskiwania soli kamiennej z solanki zaliczają się przede wszystkim szyb Leopold, zbiorniki na solankę, huta, warzelnia, skład soli, warsztaty kowalskie i kołatka. Nazwa muzeum nie jest przypadkowa. Otóż nad Solivarem znajduje się jeden z najcenniejszych geoparków na Słowacji, Geopark Góry Slańskie, oferujący dziewiczą przyrodę, fascynującą historię i unikaty w skali świata, takie jak choćby kopalnia opalu. Po przeciwnej stronie, w kierunku północno-zachodnim znajduje się niesamowity, drugi co do wielkości zamek na Słowacji, Zamek Szarysz, w miasteczku noszącą tę samą nazwę. Niedaleko od zamku znajduje się ukryta pośród łąk pełnych ziół wioska Lačno, a nieco dalej miejsce, o jakim się filozofom nie śniło, czyli jaskinia Zła Dziura czy Wąwóz Lacznowski (Lačnovská tiesňava). Nie sposób wspomnieć o wszystkich ciekawostkach, ale całej reszty dowiesz się w zakładce atrakcje turystyczne regionu Szarysz.
