Pałac Szirmaya w Preszowie

Pałac zbudowany przez Tomasa Szirmaya zmieniał swoje oblicze i właścicieli, a jego pierwotna nazwa odeszła w zapomnienie. Dziś znany jest albo jako Prawosławny Wydział Teologiczny, albo jako Dom Pionierów i Młodzieży.

Dwór lub pałac powstał w pierwszej połowie XVIII wieku na obrzeżach miasta jako siedziba ziemiańska z folwarkiem. Był to parterowy budynek murowany, zbudowany na rzucie litery „L”, z siedmioma komnatami, dwoma pokojami i komorą. Wnętrza rezydencji, w której tętniło życie muzyczne, udekorowano artystycznymi meblami i cennymi obrazami włoskich mistrzów. Podobno pałac miał własny zespół instrumentalno-wokalny liczący 38 członków. W późniejszym okresie obiekt przebudowano nadając mu obecny kształt. Gdy pałac przeszedł w ręce barona Jána Splényi’ego, nadał mu on bardziej reprezentacyjny wygląd. Otaczający teren przekształcił w park i ogród owocowy sięgający torów kolejowych od południa i dzisiejszego Czarnego Mostu (Čierny most) od zachodu. Dziś park jest znacznie mniejszy, ​​ale nadal można w nim podziwiać niezwykły, prawie dwustuletni okaz kasztanowca (na północnym dziedzińcu). Częścią założenia parkowego, jak to było w zwyczaju od okresu baroku, był tzw. parter, czyli część ozdobna od frontowej fasady z ryzalitem. Parter zdobiła niegdyś fontanna.

Podczas ostatniej przebudowy na fasadach pojawiły się elementy późnobarokowe i dekoracja sztukatorska. Od strony południowej znajdował się piękny ryzalit z trójkątnym szczytem, ​​a cały obiekt otrzymał mansardowy dach. Ryzalit jest podzielony czterema pilastrami, pomiędzy którymi znajduje się wejście. Okna w całym budynku zdobią kute kraty z motywami kół, zawijasów, kwiatów i roślin. Pomieszczenia mieszkalne mają sklepienia pruskie, w jednym z nich znajdują się półkoliste wnęki, w których umieszczono piec kaflowy. Z oryginalnego wnętrza zachowało się także dwoje drzwi. Pod budynkiem znajduje się część podziemna, do której jest dojście z zewnątrz, nakryta sklepieniem kolebkowym. Podobno znajduje się tu jeszcze jedna piwnica, do której wchodziło się z korytarza, w miejscu przecięcia skrzydeł. Dwór czy też pałac Szirmaya był wykorzystywany do różnych celów. Niektóre z nich do dziś owiane są tajemnicą. Podobno w czasie I wojny światowej znajdowały się tu tzw. baraki tyfusowe, w których leczono chorych, a podczas II wojny światowej budynek został zajęty przez Niemców. Po wojnie zaś znajdowały się w nim koszary wojskowe. Później powstała tu siedziba pionierów. Warto przy okazji wspomnieć o pionierskiej orkiestrze dętej, którą prowadził Viliam Tarjanyi, o czym przypomina tablica pamiątkowa umieszczona na fasadzie.

Pałac leży na Szaryskim Szlaku Zamkowym.

Informácie

Prešovská univerzita v Prešove
Ul. 17. novembra 15
080 01 Prešov
Slovensko

Tel.: +421 51 75 63 110

Pałac Szirmaya znajduje się w południowej części miasta, w kierunku Koszyc, przy ulicy Masarykovej.

Zdieľať:

Mapa

Podujatia v regióne

Galéria

piątek, 4 kwietnia, 2025 - wtorek, 6 maja, 2025

Via Magna, Hlavná, Prešov, Slovensko

Koncert, Tradície

poniedziałek, 2 czerwca, 2025

Evanjelické kolégium, Hlavná, Prešov, Slovensko

Koncert, História

środa, 14 maja, 2025 - piątek, 16 maja, 2025

Židovská ortodoxná synagóga, Okružná, Prešov, Slovensko

Rodina, Šport

niedziela, 27 kwietnia, 2025

EPERIA Shopping Mall, Arm. gen. Svobodu, Sekčov, Prešov, Slovensko

Koncert

piątek, 25 kwietnia, 2025

Poetika bistro & coffee & wine, Hlavná, Prešov, Slovensko

Literatúra

czwartek, 3 kwietnia, 2025 - środa, 30 kwietnia, 2025

Krajská knižnica P. O. Hviezdoslava v Prešove, Slovenská, Prešov, Slovensko

Galéria

wtorek, 1 kwietnia, 2025 - czwartek, 24 kwietnia, 2025

Krajská galéria v Prešove, Hlavná, Prešov, Slovensko

Rodina, Šport

sobota, 26 kwietnia, 2025

Prešov, Slovensko

Koncert, Náboženstvo

czwartek, 24 kwietnia, 2025

Konkatedrála svätého Mikuláša, Hlavná, Prešov, Slovensko

Koncert, Festival

środa, 12 marca, 2025 - środa, 7 maja, 2025

PKO Čierny orol, Hlavná, Prešov, Slovensko

Galéria

czwartek, 6 lutego, 2025 - niedziela, 27 kwietnia, 2025

51, Hlavná 2896, 080 01 Prešov, Slovensko