Dwór w Dubovicy

We wsi Dubovica swoją siedzibę miała boczna gałąź rodu Tekul, z której rozwinął się ród Dobay, którego nazwisko pochodzi od nazwy miejscowej. W trakcie długiego okresu zamieszkiwania we wsi (aż do zniesienia pańszczyzny), ród Dobay zbudował tu wiele siedzib szlacheckich. Do dziś zachowała się tylko jedna, barokowy dwór, w którym przetrwały unikalne malowidła.

Dwór został zbudowany na lewobrzeżnym tarasie potoku Dubovickiego, w północnej części wsi. Powstał jako duży pięciotraktowy budynek na planie prostokąta z centralnie umieszczonym ryzalitem. Przeważającym stylem był (późny) barok. Dwór został zbudowany w latach 70. XVIII wieku, ponieważ już w 1782 roku były ukończone malowidła zdobiące jego wnętrza. Oryginalnie dwór był pięciotraktowy i został zbudowany na planie prostokąta z bokami o długości 35 metrów i 10 metrów. Środkowy trakt z ryzalitem miał po bokach dwutraktowe skrzydła zwieńczone szczytami. Główna, wschodnia fasada również posiadała szczyt, ale jej rangę podkreślały dodatkowo pilastry z kapitelami i frontony nad oknami. Wewnątrz znajdowały się sklepienia korytowe lub pruskie. Powierzchnia szczytu ryzalitu i hol wejściowy były zdobione naściennymi malowidłami figuralnymi. Również pozostałe sklepienia były pokryte malowidłami (ornamentalnymi). Dwór był nakryty wysokim gontowym dachem mansardowym i dwuspadowymi dachami na skrzydłach. W późniejszym okresie obiekt był remontowany, ale nie był przebudowywany. Największą ingerencją budowlaną było wyburzenie całego skrzydła po II wojnie światowej. Pod koniec lat 70. XX wieku do ryzalitu niewprawnie dobudowano przedsionek. Do dziś zachowało się dwie trzecie pierwotnego budynku, bez północnego skrzydła z dwoma poprzecznymi traktami.

Największą wartość zabytkową i artystyczną mają malowidła w holu wejściowym w ryzalicie. Późniejsze obniżenie stropu spowodowało, że malowidła znalazły się na poddaszu, dzięki czemu zachowały się w nienaruszonym stanie. Pozostałe malowidła ścienne zostały usunięte. Wspominane malowidła pokrywają całą powierzchnię sklepienia nieckowego oraz fragmenty ścian nad późniejszym płaskim stropem.

Ich autorem był pochodzący ze Spiskiej Soboty, a mieszkający w Lewoczy, Jozef Lerch (1751-1828). Malowidła składają się z dwóch głównych części: iluzorycznej architektury w stylu Ludwika XIV, otaczającej centralną scenę na szczycie sklepienia z motywem mitologicznym. Centralnym motywem malowidła jest upadek Faetona, który jest otoczony przez postacie z mitologii rzymskiej z atrybutami (od lewej do prawej: Diana, Mars, Pluton, Junona, Zeus, Herkules, Apollo, Faeton, Iryda, Merkury, Chronos, Minerwa, Wenus, Wulkan, Kupidyn). W lewym górnym rogu, na szczycie sklepienia, znajduje się sygnatura „Joseph. Lerch. pinx: Ao 1782”. Tłem dla sceny przedstawiającej Featona z dwukonnym zaprzęgiem są świetliste obłoki, dym, błękitnym niebo i słońce w centrum. Malowidła te mają wysoką wartość artystyczną i duże znaczenie regionalne, a swoim poziomem dorównują niektórym późnobarokowym malowidłom rangi ponadregionalnej.

Dwór w Dubovicy leży Szaryskim Szlaku Zamkowym.

INFORMACJE: Dwór jest własnością prywatną, prosimy o uszanowanie tego faktu. Dwór znajduje się w centrum wsi, w prywatnym ogrodzie.

Informácie

Urząd Gminy Dubovica
Dubovica 190
082 71 Lipany

Tel./Fax: 051 / 457 20 47, 0911 233 227
E-mail: info@obecdubovica.sk

Zamek jest własnością prywatną, dlatego prosimy o uszanowanie prywatności właścicieli. Znajduje się w centrum wsi, w prywatnym ogrodzie.

Zdieľať:

Mapa

Podujatia v regióne

Rodina, Šport, Tradície

wtorek, 31 grudnia, 2024

Krivany, Slovensko

Tradície

sobota, 21 grudnia, 2024

Hradisko Lipany, Dubovická roveň, Lipany, Slovensko

Turistika

wtorek, 31 grudnia, 2024

Hanigovský hrad, Hanigovce, Slovensko