Dwór we wsi Ruské Pekľany

We wsi Ruské Pekľany znajduje się dwór, który od drugiej połowy XVIII wieku jest własnością pochodzącej z Austrii rodziny Pillerów, należącej do współczesnych rodów szlacheckich. W połowie XVIII wieku Pillerowie kupili ziemię wokół Mirkovic i osiedlili się w regionie. W 1757 roku Maria Teresa nadała Josephowi Pillerowi tytuł szlachecki i herb za wierną służbę w armii. W 1764 roku z kolei nadała jego synowi Martinowi Josephowi, dyrektorowi kancelarii w Solivarze, tytuł „de Mérk” i podarowała mu posiadłości w Mirkovcach, Ruskich Pekľanach, Žehni i Dúbravie. Pillerowie z czasem powiększyli swoje majątki w drodze zakupu i zawierania korzystnych małżeństw, stając się zamożnymi właścicielami ziemskimi. Członkowie rodziny piastowali ważne stanowiska w administracji i sądownictwie.

Siedzibą rodu Pillerów był dwór we wsi Ruské Pekľany, gdzie znajdowały się wszystkie dokumenty rodzinne. Powstanie dworu datuje się na 1799 lub 1800 rok, ale dokładna data jego budowy nie zachowała się w żadnych dokumentach. Pierwotnie rokokowy, XVIII-wieczny dwór był częściowo przebudowany w połowie XIX wieku. Fasada ryzalitu zyskała nowe oblicze w stylu budowli późnoklasycystycznych. Dwukondygnacyjny budynek został wzniesiony na planie prostokąta. Fasada jest artykułowana kanelowanymi pilastrami z narożnym boniowaniem. Pokoje mają sklepione lub płaskie sufity. Niektóre są ozdobione ornamentami.

Pillerowie stworzyli we wsi duże gospodarstwo, które prosperowało najlepiej w drugiej połowie XIX wieku, gdy wsią zarządzał Gedeon Piller i jego syn Koloman. Zbudowali oni młyn, tartak i staw. Rodzina zarządzała również rozległymi lasami. Ich gospodarstwo zapewniało pracę nie tylko mieszkańcom wioski, ale także ludziom z sąsiednich wsi Radatíce, Janov i Ľubovec.

W 1924 roku duża część majątku Pillerów została skonfiskowana i rozparcelowana, a Pillerowie stali się średnimi właścicielami ziemskimi. Po 1945 roku ich majątek został całkowicie skonfiskowany, rodzina musiała opuścić dwór, który pozostał bez nadzoru. Gejza Piller pozbierał zniszczone, brudne, zawilgocone i zapleśniałe pozostałości, a później przekazał je w depozycie do archiwum. Wśród przejętych archiwaliów znalazła się część obszernej biblioteki rodzinnej. Pozostałe książki z rodowych rezydencji przejęły prawdopodobnie instytucje, które po wojnie zajmowały się konfiskowaniem wyposażenia dworów. W kolejnych latach w dworze siedzibę miały państwowe instytuty badawcze zajmujące się produkcją leśną należące pod Regionalną Dyrekcję Lasów w Preszowie. Z czasem, przede wszystkim po wojnie, dwór podupadł i choć preszowskie urzędy podejmowały starania o jego rewitalizację, nigdy do niej nie doszło. Część majątku, zwłaszcza lasy, została zwrócona potomkom w ramach reprywatyzacji.

Obecnie dwór jest własnością Andreja Bána, potomka rodziny Pillerów. Dzięki zachowanym dziennikom rodziny Pillerów znany jest rozwój architektoniczny dworu.

Przed fasadą ogrodową dworu znajduje się pozostałość neobarokowej fontanny z lat 1880– 1890, z alegorycznymi przedstawieniami dwóch cebrzyków z winogronami. W parku w pobliżu dworu nadal rosną rzadkie okazy drzew, takie jak orzech kanadyjski lub orzech czarny, który jest wymieniany jako ważny punkt orientacyjny już na mapach z 1869 roku. W pobliżu dworu znajduje się cmentarz rodzinny, na którym pod potężnymi dębami spoczywają członkowie rodziny Pillerów.

Dwór we wsi Ruské Pekľany leży na Szaryskim Szlaku Zamkowym.

Informácie

Urząd Gminy Ľubovec
Ľubovec 103
082 42 Ľubovec

Tel.: 051/7796235
E-mail: obeclubovec@lubovec.sk

Dwór znajduje się w centrum miejscowości i jest dobrze widoczny z głównej drogi. Dwór jest własnością prywatną, prosimy o uszanowanie tego faktu. W razie zainteresowania, należy skontaktować się z urzędem gminy.

Zdieľať:

Mapa