Dwór w Župčanach

Župčany istniały już w X wieku i zaliczają się do najstarszych słowiańsko-słowackich wsi. Biegła przez nie droga z Zamku Szaryskiego do wsi Svinia w kierunku na Spisz. W późniejszym okresie wieś należała do królów węgierskich. W XV i XVI wieku przeszła w ręce rodu Soósów z Solivaru. Według zachowanych dokumentów historycznych już w XIII wieku we wsi znajdował się kościół.

Pośrodku wsi znajduje się dwór z drugiej połowy XIX wieku. Jego budowniczymi byli Imre Puľský z małżonką Teresą. Kolejnym właścicielem dworu był Gejza Puľský, a ostatnim, do którego dwór należał do lat 40. XX wieku był Imre Puľský. Była to znana rodzina, właściciele ziemscy, którzy posiadali w okolicy także lasy.

Klasycystyczny dwór z rozległym parkiem został zbudowany w pierwszej połowie XIX wieku. Ma fasadę ogrodową z ryzalitem pośrodku. Ryzalit to nic innego jak występ z lica budynku. Słowo to pochodzi od włoskiego „risalto”. Ciekawym elementem jest także portyk, część z kolumnami, znajdująca się przy wejściu. Służył on jako miejsce do wysiadania z powozu. Obok dworu znajduje się budynek, w którym mieszkała służba.

W parku wokół dworu można znaleźć wiele rzadkich gatunków drzew.

Župčany są dziś znane głównie jako miejsce, w którym życie spędził wybitny słowacki pisarz i budziciel narodowy Jonáš Záborský. To właśnie tutaj powstała większość jego najsłynniejszych dzieł. Jego grób znajduje się przy kościele Wniebowzięcia NMP. A w samym kościele warto zwrócić uwagę na cenną kamienną chrzcielnicę używaną od ponad 150 lat. W przeszłości znajdowały się tu pamiątki i dokumenty związane z osobą słowackiego pisarza, a także przedmioty dokumentujące życie literackie we wschodniej Słowacji. Były to między innymi książki, meble z epoki oraz fortepian, na którym grywał inny słowacki działacz narodowy, duchowny katolicki Štefan Moyzes. Obecnie są one prezentowane na różnych wystawach w regionie. Parafia w Župčanach nadal jest w posiadaniu kilku książek pochodzących z prywatnej biblioteki Jonáša Záborskiego, niektóre z jego podpisem lub notatkami.

Dwór ma zostać odrestaurowany i ma w nim powstać izba pamięci. W planie jest także rewitalizacja fontanny.

Dwór w Župčanach leży na Szaryskim Szlaku Zamkowym.

Informácie

Urząd Gminy Župčany

Župčany 95

080 01 Župčany

Tel.: +421 051 771 11 92, 051/7711192

E-mail: obeczupcany@gmail.com

Zdieľať:

Mapa

Podujatia v regióne

Šport

czwartek, 26 grudnia, 2024

Veľký Šariš, Slovensko

Rodina, Dobrodružstvo

piątek, 27 grudnia, 2024 - piątek, 3 stycznia, 2025

Slovenské opálové bane, 3440, Červenica, Slovensko

Rodina, Gastronómia a víno

wtorek, 31 grudnia, 2024

Sýpka, Lesnícka, Fintice, Slovensko

Rodina, Koncert

czwartek, 26 grudnia, 2024

Veľký Šariš, Slovensko

Hrad

wtorek, 31 grudnia, 2024

Hrad Šariš, Veľký Šariš, Slovensko

Hrad

czwartek, 26 grudnia, 2024

Kapušiansky hrad, Kapušany, Slovensko