Dwór w Župčanach

Župčany istniały już w X wieku i zaliczają się do najstarszych słowiańsko-słowackich wsi. Biegła przez nie droga z Zamku Szaryskiego do wsi Svinia w kierunku na Spisz. W późniejszym okresie wieś należała do królów węgierskich. W XV i XVI wieku przeszła w ręce rodu Soósów z Solivaru. Według zachowanych dokumentów historycznych już w XIII wieku we wsi znajdował się kościół.

Pośrodku wsi znajduje się dwór z drugiej połowy XIX wieku. Jego budowniczymi byli Imre Puľský z małżonką Teresą. Kolejnym właścicielem dworu był Gejza Puľský, a ostatnim, do którego dwór należał do lat 40. XX wieku był Imre Puľský. Była to znana rodzina, właściciele ziemscy, którzy posiadali w okolicy także lasy.

Klasycystyczny dwór z rozległym parkiem został zbudowany w pierwszej połowie XIX wieku. Ma fasadę ogrodową z ryzalitem pośrodku. Ryzalit to nic innego jak występ z lica budynku. Słowo to pochodzi od włoskiego „risalto”. Ciekawym elementem jest także portyk, część z kolumnami, znajdująca się przy wejściu. Służył on jako miejsce do wysiadania z powozu. Obok dworu znajduje się budynek, w którym mieszkała służba.

W parku wokół dworu można znaleźć wiele rzadkich gatunków drzew.

Župčany są dziś znane głównie jako miejsce, w którym życie spędził wybitny słowacki pisarz i budziciel narodowy Jonáš Záborský. To właśnie tutaj powstała większość jego najsłynniejszych dzieł. Jego grób znajduje się przy kościele Wniebowzięcia NMP. A w samym kościele warto zwrócić uwagę na cenną kamienną chrzcielnicę używaną od ponad 150 lat. W przeszłości znajdowały się tu pamiątki i dokumenty związane z osobą słowackiego pisarza, a także przedmioty dokumentujące życie literackie we wschodniej Słowacji. Były to między innymi książki, meble z epoki oraz fortepian, na którym grywał inny słowacki działacz narodowy, duchowny katolicki Štefan Moyzes. Obecnie są one prezentowane na różnych wystawach w regionie. Parafia w Župčanach nadal jest w posiadaniu kilku książek pochodzących z prywatnej biblioteki Jonáša Záborskiego, niektóre z jego podpisem lub notatkami.

Dwór ma zostać odrestaurowany i ma w nim powstać izba pamięci. W planie jest także rewitalizacja fontanny.

Dwór w Župčanach leży na Szaryskim Szlaku Zamkowym.

Informácie

Urząd Gminy Župčany

Župčany 95

080 01 Župčany

Tel.: +421 051 771 11 92, 051/7711192

E-mail: obeczupcany@gmail.com

Zdieľať:

Mapa

Podujatia v regióne

Žiadne výsledky